De helaasheid der dingen (Dimitri Verhulst)

Geheel toevallig heb ik ooit 'de helaasheid der dingen' gelezen en kwam de film tijdens het maken van mijn opdrachten voor mijn literaire blog op televisie. Een gelukje (ik heb achteraf het boek natuurlijk nog even moeten herlezen) zou je kunnen zeggen.

Is de verteller of het perspectief veranderd?

Ja, het verhaal wordt in het boek verteld door een soort verteller, terwijl in de film het hoofdpersonage zelf zijn relaas vertelt.

Is de opbouw van het handelingsverloop verschillend?
Amper. De tijdsvolgorde blijft hetzelfde, het hoofdconflict blijft ook gelijk. Wat wel opvalt is dat de film opmerkelijk veel humoristische dingen weglaat (om andere dan uitgebreider naar voor te laten komen). Vooral dialogen sneuvelen. Jammer, maar ik denk wel dat het voor het vlot verlopen van de film een noodzakelijk kwaad was.

Is de handeling verplaatst naar een andere historische tijd?

Niet echt, denk ik. Noch in het boek, noch in de film wordt expliciet verwezen naar de tijd waarin alles gebeurt. We kunnen er wel van uitgaan dat Gunther nu de volwassen man is uit het boek/de film en dat alles zich dus in pakweg begin de jaren '80 afspeelt. Het feit dat het boek en de film op zo een korte tijd na elkaar zijn uitgebracht zorgt ervoor dat de tijd haast niet kon veranderen.

Is de manier waarop de personages uiterlijk worden getypeerd verschillend?

Volmondig nee. De personages uit het boek worden, naar mijn mening dan, perfect geportretteerd in de film. Het lijkt alsof ze letterlijk uit het boek in de film zijn gestapt. Briljante acteurs ook, en dat maakt het allemaal nog prettiger!

Zijn de karakteriseringen van de personages verschillend?

Alweer nee. De acteurs begrijpen, en dat is weer mijn eigen mening, hun rol perfect. Alles lijkt zo overdreven dat het wel echt gebeurd moet kunnen zijn.

Zijn er dialogen letterlijk overgenomen of zijn ze bewerkt?

Er zijn verschillende dialogen letterlijk overgenomen, maar er zijn er ook veel weggevallen of volledig bewerkt tot de bron eigenlijk niet meer zichtbaar was. Veel grappige situaties zijn wel volledig overgenomen, al dan niet met een bewerkte tekst.

Is de spanningsopbouw anders?

Eigenlijk wel. Het boek is meer een soort bundeling van verhalen die zich afspeelden in het gezin. De film geeft ons eerder een volledig afgewerkt verhaal met een inleiding, een midden en een slot. Dit zorgt er toch voor dat de film een andere sfeer met zich meebrengt.

Is het centrale thema veranderd?

Nee. Alles blijft rond de marginaliteit en de moeilijkheden daarrond draaien.

Wat vond je beter: de roman of de verfilming?

Het gebeurt zeer zelden dat ik dit zeg, maar de verfilming vond ik beter. Ik hou niet zo van Dimitri Verhulst en vind zijn schrijfstijl soms een beetje stom. Felix Van Groeningen heeft de film echter rauwer en echter gemaakt. Het in het belachelijke proberen trekken is verdwenen en we krijgen een triest, maar grappig verhaal te zien. Ook de fenomenale cast zorgt ervoor dat deze film een parel is.