René De Clercq

René De Clerq werd op 14 november 1877 geboren in het dorpje Deerlijk. Als zoon van een arme vlashandelaar had hij niet veel kansen, maar toch slaagde hij er in om zijn diploma Germaanse filologie te halen. Algemeen bekeken was René De Clerq geen groots dichter, maar hij durfde zeggen waar het op stond, en dat heeft hem 'beroemd' gemaakt. Na de Duitse inval in 1914 vluchtte hij naar Nederland. Daar kwam hij in aanraking met het Vlaams-nationalisme en leerde hij hoe bedreigend de verfransing in Vlaanderen was. In Nederland werd hij belangrijk in de Raad van Vlaanderen, een genootschap dat ijverde voor een Vlaamse staat, al dan niet met de hulp van de Duitsers. Na de oorlog probeerde hij terug te keren, maar hij zou gearresteerd worden wegens collaboratie, en daarom bleef hij noodgedwongen in Nederland wonen. Per brief werd hij in België ter dood veroordeeld en hij bleef dus maar in Nederland, om les te geven aan kinderen van andere Vlaamse activisten. In 1929 keerde hij kort terug naar Vlaanderen, omdat de amnestiewet toen door het parlement geraakte. Hij stierf rustig in Nederland op 54-jarige leeftijd. Hij heeft nooit een prijs gewonnen, omdat er in die tijd geen plaats was voor Nederlandstalige cultuur.
Hij heeft vele dichtbundels geschreven en enkele korte verhalen, maar zijn werk brak nooit door, tot hij 'De Noodhoorn' uitbracht in 1916 om eindelijk de franskiljons duidelijk te maken dat het zo niet verder kon. Alleen zijn nationalistisch werk wordt herinnerd, wat eigenlijk wel een beetje jammer is.

Ik ben zo vrij geweest om René De Clerq hier te plaatsen en geen dichter uit de lijst. Ik heb dit gedaan omdat René De Clerq een zeer sterke invloed heeft gehad op mijn politiek denken en rechtvaardigheidsgevoel. Vandaag de dag heb ik nog steeds het gevoel dat zijn gedichten actueel zijn en eigenlijk terug onder het grote publiek bekend moeten worden. Ik heb zelf het geluk gehad om zuiver toevallig een quasi onvindbare heruitgave van De Noodhoorn te vinden op internet. Het was voor mij een van de gelukkigste momenten van 2014 toen ik het vond.

Er ligt een staat te sterven

Er ligt een staat te sterven,
Was nooit geheel gezond,
Hij liet een volk verderven,
Ging zelf daaraan ten grond

Er ligt een staat te sterven,
Die oogen hebben, zien't

Heeft menig, menig werven

Een goeden dood verdiend.

Er ligt een staat te sterven,

Heel zachtjes, zonder pijn.
Twee volkeren zullen erven.
Ik zal op de uitvaart zijn.

Er ligt een staat te sterven is vermoedelijk één van de bekendste werken van De Clerq. Hij schreef het in de hoop dat Vlaanderen en Wallonië na 85 jaar eindelijk hun weg zouden kunnen gaan. Bijna 100 jaar later blijkt deze droom nog ver weg te zijn, maar ikzelf hoop het (en dat is soms een onpopulaire mening) in mijn leven ooit nog te kunnen voorlezen, maar dan in de verleden tijd.