Bruno is een jongetje van negen jaar. Hij woont met zijn gezin in Berlijn. Daar is helemaal niks speciaals aan, behalve dat Bruno's vader een hooggeplaatste Nazi is. Op direct bevel van de Führer trekt het hele gezin naar Out-With (volgens Bruno dan toch) om daar dicht bij vaders werk te wonen. Out-With blijkt het concentratiekamp Auschwitz te zijn, maar Bruno heeft dit absoluut niet door. Hij weet zelfs niet wat een Jood is, laat staan dat hij de werking van een concentratiekamp begrijpt. Ondanks de bevelen van moeder en vader trekt Bruno, die graag ontdekkingsreiziger wil worden, er toch op uit in de omgeving. Na een paar omzwervingen komt hij een groot hek tegen, waar een uitgemergeld jongetje zit. Schmuel en Bruno raken met elkaar aan de praat en er ontstaat een hechte vriendschap, waarbij Bruno alles wil doen voor zijn vriendje, tot en met het komen zoeken van Schmuels moeder. De dramatische afloop laat zich raden, als de twee kinderen samen in het concentratiekamp lopen op zoek naar een moeder die vermoedelijk in de gaskamers is verdwenen...
Het verhaal speelt zich voor een klein stukje af in Berlijn, maar vooral in en rond het Poolse concentratiekamp Auschwitz. Alles gebeurt tijdens Wereldoorlog II.
De hoofdthema's zijn vriendschap, nazisme en jodenvervolging.
Ik heb het boek eerst gelezen in het Engels, waardoor ik misschien wel enkele finesses heb gemist. Dit jaar heb ik het dan opnieuw ter hand genomen om het boek in het Nederlands te lezen. Wat mij vooral opvalt is de enorm luchtige stijl waarin het boek geschreven is, wat toch wel opmerkelijk is gezien het onderwerp. De schrijver vertrekt duidelijk vanuit de jonge naïviteit en onschuld van het hoofdpersonage. Het boek is naar mijn mening erg vlot geschreven, en maakt dit zeer zware thema misschien wel makkelijker bespreekbaar voor sommige mensen. Uiteraard is het boek overal geromantiseerd en wordt er hier en daar met feiten gegoocheld. Mijn eerste gevoelens waren vooral 'wauw' en 'amai zo erg'. Naderhand begin je dan na te denken en vind je enkele stevige hiaten in het verhaal. Hoe kan een jongen in die tijd totaal geen idee hebben van de oorlog (zeker omdat hij stevige bijlessen krijgt)? Zaten er kinderen in Auschwitz? En vooral, hoe komt het dat een goed doorvoed jongetje totaal niet opvalt te midden van uitgemergelde mensen?
Maar goed, laat dat het leesplezier vooral niet drukken, want uiteindelijk is dit een goed en vlot leesbaar boek met een thema dat niet vergeten mag worden.
De jongen in de gestreepte pyjama - John Boyne
